فیلم‌هایی که در بساط هیچ مغازه‌ای نیست!

فیلم‌های کارگردانان خارجی از «کریستوفر نولان»،«روبرت روسلینی» گرفته تا «رومن پولانسکی» و.... در بساطش پیدا می‌شود، سری فیلم‌های کارگردانان ایرانی را هم از ابراهیم گلستان تا سهراب شهید ثالث، فریدون گله و.... دارد.

متقاضیان فیلم‌هایشان هم بیشتر دانشجویان هستند که فیلم‌های مورد علاقه‌شان را تلفنی یا حضوری سفارش می‌دهند و چند روز بعد به سراغ فیلم‌های که سفارش دادند،می‌روند.

خبرنگار ایسنا به سراغ م.م فارغ التحصیل رشته کارشناسی کارگردانی رفت که خودش می‌گوید از بچگی به فیلم و سینما علاقه خاصی داشته و فیلم‌ها را در طول سال‌ها جمع‌آوری کرده و حالا پنج سال است که کار اصلی‌اش این حرفه شده است اما در کنار این کار در یک دفتر حقوقی هم کار می‌کند و پیگیر برخی از پرونده‌های حقوقی هم می‌شود.

او که ترجیح می‌دهد نامش رسانه‌ای نشود درباره چگونگی جمع‌آوری آرشیو فیلم‌هایش می‌گوید:« برخی از فیلم‌های خارجی را دوستانم از کشورهای دیگر آورده‌اند و به مرور زمان آنها را به آرشیو کامل فیلم‌های یک کارگردان تبدیل کردم و طی پنج سالی که در این حوزه کار می‌کنم، فیلم‌های مربوط به 50 کارگردان خارجی را جمع‌آوری کرده‌ام.»

خودش می‌گوید که کارش به کارگردانان خارجی محدود نمی‌شود و او آرشیوی هم از فیلم‌های کارگردانان ایرانی، مثل عباس کیارستمی، علی حاتمی، ناصر تقوایی و ....دارد.

او در این‌باره توضیح می‌دهد: «برای جمع‌آوری این آلبوم‌ها تلاش بسیاری کردم و برخی از فیلم‌ها را از دوستانی که با این کارگردانان در ارتباط هستند،جمع‌آوری کردم.»

این فروشنده فیلم ادامه می‌دهد:«در ایران فروشگاهی که بتوان محصولات خارجی این چنینی را عرضه کرد، وجود ندارد و فکر نمی‌کنم مجوز چنین کاری هم صادر شود. دوست دارم اگر مجوز چنین کاری داده شود فروشگاهی در این زمینه راه بیاندازم اما صحنه‌هایی در بسیاری از فیلم‌های خارجی وجود دارد که بخشی از یک فیلم محسوب می‌شوند و چون پخش این صحنه‌ها مطابق با فرهنگ کشور ما نیست، فکر می‌کنم هیچ‌وقت نمی‌توان این محصولات را در فروشگاهی با مجوز عرضه کرد و این بزرگترین مشکلی است که در این زمینه وجود دارد.»

او که علاقه‌مند به سینماست، چند فیلم 100 ثانیه‌ای و زیر پنج دقیقه هم ساخته است و دوبار هم فیلم‌هایش را برای شرکت در جشنواره100 فرستاده اما کارهایش پذیرفته نشده است، خودش معتقد است:«این جشنواره فیلم‌های که در آن مشکلات جامعه به تصویر کشیده شده باشد را نمی‌پذیرد!»

این جوان فیلم‌های روی پرده سینما را نمی‌پسندد و معتقد است که این فیلم‌ها ضعیف هستند و حتی ارزش دیدن را هم ندارند چه برسد به این که آنها را کپی کند تا در اختیار دیگران قرار بگیرد!

او تنها فیلم «جدایی نادر از سیمین» را در سینما دیده و از اینکه این فیلم خوش درخشیده، خوشحال است و مطرح می‌کند که «هدف اصلی من هنر است و فکر می‌کنم این هنر در سینمای ایران چندان دیده نمی‌شود.»

این جوان سی‌دی فروش همچنین شغل‌اش را پر خطر می‌داند و یادآور می‌شود:«تاکنون چندین‌بار هم بساط‌ام را جمع کرده‌اند و ضرر زیادی دیده‌ام.در برخی از موارد هم فیلم‌هایم را بررسی کرده‌اند و چون مورد خاصی وجود نداشته، آزاد شده‌ام.»

او همچنین می‌گوید:«انجام این کار، عشق زیادی می‌خواهد و زمانی که می‌بینم دانشجویی، رومن پولانسکی را می‌شناسد و سراغ فیلمش را از من می‌گیرد لذت می‌برم. البته از درآمد حاصل از این کار راضی هستم و خدا رو شکر تا حالا زندگی را چرخانده‌ایم.»

این جوان علاقه‌مند به سینما، آرزو دارد تا روزی سینمای ایران پیشرفت کند و در دنیا حرفی برای گفتن داشته باشد.

او می‌گوید: «به نظر می‌رسد بسیاری از کارگردانان بدون آن که فیلم ببینند، فیلم می‌سازند. بسیاری از کارگردانان محبوب ما از جمله ناصر تقوایی و بهرام بیضایی که سینما به آنها نیاز دارد گوشه‌نشینی کرده‌اند و متاسفانه ما نمی‌توانیم از آنها استفاده کنیم.»

جوان دیگری که شغلش عرضه فیلم‌ است در مقطع کارشناسی ارشد رشته حقوق تحصیل می‌کند و 28 سال دارد. او حدود چهار سال است که در این زمینه کار می‌کند،خودش می‌گوید که این کار را برای تامین مخارج ادامه تحصیلش انجام می‌دهد و تاکید دارد بر اینکه تا زمانی که به شغل دلخواهش برسد به این کار ادامه می‌دهد.

او می‌گوید که فیلم‌هایش را هم به صورت تکی می‌فروشد و آنها را از فرد خاصی تهیه می‌کند.

این جوان علاقه‌مند به سینما از خطرات این حرفه می‌گوید و ادامه می‌دهد: «با توجه به خطراتی که در این حرفه وجود دارد آن چنان منبع درآمدی ندارم و دوبار هم بساط‌م را جمع کرده‌ام و مجبور شده‌ام یکبار به مبلغ یک میلیون تومان و یک بار هم حدود دو میلیون تومان جریمه پرداخت کنم.»

او همچنین یادآور می‌شود: «ایران جزو 192 کشورعضو سازمان جهانی نیست و حقوق معنوی برایش اهمیت ندارد اما کم و بیش ما ایرانی هستیم و بهتر است از حقوق معنوی دیگران استفاده نکنیم بنابراین کاری به فیلم‌های روی پرده ندارم و خودم هم برای رفتن به سینما هزینه می‌کنم و آخرین فیلمی که در سینما دیده‌ام «دربند» بوده است.»

******

اما در ادامه به سراغ برخی مشتریان‌ این دو جوان که در کنار خیابان به قولی فیلم‌های فرهنگی عرضه می‌کنند، می‌رویم.

یکی از خریداران فیلم‌های خارجی که دانشجوی رشته‌ی جامعه شناسی است از کیفیت فیلم‌هایی که به این صورت تهیه می‌کند احساس رضایت دارد و معتقد است که اگر این افراد نبودند، نمی‌توانست فیلم‌های خارجی مورد علاقه‌اش را ببیند زیرا سرعت اینترنت هم بسیار پایین است و نمی‌توان آنها را از اینترنت دانلود کرد.

*******

دانشجوی دیگری که مشتری ثابت این فیلم‌هاست می‌گوید: «در کشورهای دیگر نمی‌توان به این راحتی و با قیمت پایین به این فیلم‌ها دسترسی پیدا کرد اما در ایران فیلم‌هایی که موفق به کسب جایزه اسکار یا برگزیده کن می‌شوند حتی زودتر از سایت‌ها به سرعت در بساط دستفروش‌ها قابل خرید است و این نکته مثبتی است زیرا در غیر اینصورت ما نمی‌توانیم به فیلم‌های خارجی دسترسی داشته باشیم.»

او ادامه می‌دهد:«من فکر می‌کنم به اندازه کافی درباره فروش غیرقانونی فیلم‌های ایرانی فرهنگ‌سازی شده است و دیگر نه بیننده دوست دارد فیلم‌های ایرانی که در حال اکران است را خریداری کند و نه فروشندگان چنین فیلم‌هایی را عرضه می‌کنند.»

یکی دیگر از مشتریان پرو پا قرص فیلم‌هایی که در کنار خیابان‌ها و دانشگاه‌ها عرضه می‌شوند بیان می‌کند: «برخی از فیلم‌های خارجی را که در تلویزیون می‌بینم تعجب می‌کنم. برای نمونه یک بار فیلم «افسانه جنگ تروی» را که قبلا هم دیده بودم در تلویزیون دیدم که در آن به کلی موضوع داستان عوض شده بود. در برخی از موارد، فیلم‌هایی که از تلویزیون نمایش داده می‌شوند را آنقدر سانسور می‌کنند که یک فیلم سه ساعته را به یک ساعت و 45 دقیقه کاهش می‌دهند!؟»

او می گوید: «بارها شنیده‌ام که کارشناس یکی از برنامه‌های تلویزیونی درباره فیلم‌های خارجی صحبت می‌کند که تلویزیون آن را نشان نداده است و ما هم آن را ندیده‌ایم و نمی‌توانیم آن را در بازار پیدا کنیم، برایم جای تعجب دارد که آنها چطور به این فیلم‌ها دسترسی دارند؟! حداقل با وجود افرادی که در کنار خیابان این فیلم‌ها را عرضه می‌کنند می‌توانیم به برخی از فیلم‌ها دسترسی داشته باشیم، اگر این افراد هم نباشند پس ما چطور می‌توانیم یک فیلم خارجی خوب و بدون سانسور را ببینیم!؟»