سالانه شمار فراوانی از رانندگان سرنشینان و دیگر استفاده‌کنندگان از
خودروها، به علت اختلالات خواب رانندگان مصدوم شده و جان خود را از دست
می‌دهند و این حوادث علاوه بر زیان‌های روحی، هزینه‌های سنگینی را به جامعه
تحمیل می‌کنند.
صاحب‌نظران معتقدند خواب‌آلودگی خطری بزرگ و پنهان است که کمین کرده و با
کوچک‌ترین غفلت، بلای جان آنان می‌شود، این موضوع خصوصاً در مورد رانندگان
حرفه‌ای که بسیار به خود اعتماد دارند، مصداق دارد.
بارها در روزنامه‌ها خوانده یا از طریق دیگر رسانه‌ها مطلع شدیم که یک
وسیله‌ی نقلیه به ناگاه از مسیر منحرف و واژگون شده یا با وسیله‌ای دیگر
برخورد کرده است.
این همان خواب‌آلودگی است که از کمین‌گاه خارج شده و در لحظه‌ای غفلت، موجبات پشیمانی را برای همه فراهم کرده است.
«مصطفی عباسی»، سرپرست پلیس راهور فارس در این‌باره گفت: در حالت ایده‌ال هر فرد در شبانه‌روز به 7 تا 8 ساعت خواب نیاز دارد.
وی ادامه داد: اوج خستگی و خواب‌آلودگی در رانندگان جوان در ساعت‌های اولیه
صبح و پایانی شب، بروز می‌کند و این حالت در رانندگان میانسال، ساعت‌های
میانی روز، 13 تا 15 بعدازظهر است.
سرپرست پلیس راهور فارس گفت: اگر راننده‌ای به علل مختلف دچار خواب کوچک یا
اصطلاحاً چرت به مدت 4 ثانیه شود در صورت داشتن 100کیلومتر سرعت در ساعت
مسافت 111متر را بدون هیچ کنترل و راهبری می‌پیماید یعنی وسیله‌ی نقلیه، در
این طول مدت راننده ندارد.
عباسی افزود: در سفرهای تابستانی میانگین طول سفر از یک سو و یکنواختی محیط
و سرعت وسیله‌ی نقلیه از سوی دیگر از علل خستگی و خواب‌آلودگی است. خستگی و
خواب‌آلودگی آثار منفی دارد که می‌توان از دیدگاه کارشناسان تصادف، کاهش
تمرکز راننده، خواب‌آلودگی و انحراف از مسیر، عبور بی‌توجه از علائم راه و
کندی عکس‌العمل‌ها، سنگین شدن پلک‌ها، احساس بیقراری، زود رنجی و تند
مزاجی، مشکل در حفظ خودرو میان خطوط جاده، شتاب و ترمزگیری غیرمعمول و چرت
زدن‌های کوتاه را نام برد.
به گفته‌ی این کارشناس پلیس راهور، علل اصلی خواب‌آلودگی رانندگان، خستگی و
رانندگی طولانی، تغییر شیفت کاری، بی‌خوابی و بدخوابی، مصرف الکل و مواد
مخدر، ابتلاء به بیماری‌های جسمی، هوای گرم و آلوده و ... است، بنابراین
وسیله‌ای که با آن رانندگی می‌کنیم باید سیستم تهویه‌ی مناسبی داشته باشد.
وی معتقد است هوای تازه بهترین راه‌کار برای مقابله با خواب‌آلودگی است،
بنابراین بلافاصله با ظهور نخستین علائم خواب‌آلودگی، اتومبیل را در اولین
توقفگاه مناسب متوقف کرده و با پیاده شدن از آن و استنشاق هوای تازه، از یک
فاجعه پیشگیری و پس از بدست آوردن آمادگی و برطرف کردن خستگی، مجدداً
رانندگی را آغاز کنیم.
عباسی خاطرنشان کرد: مصرف برخی دارو ها بر هوشیاری شما تاثیر می‌گذارد و در
صورت مواجه شدن با خطر سبب کند شدن واکنش می‌شود. هوشیاری راننده برای
تشخیص خطر بسیار اهمیت دارد.
حرکت با سرعت مجاز و مطمئن در نقاط مسکونی و شهری راهکاری مناسب در جلوگیری
از حوادث است، مطمئن باشید که خواب در هر حالت، ممکن است فرد راننده را به
مخاطره بیندازد، بنابراین، به‌خواب رفتن حتی برای لحظاتی کوتاه، در
مسیرهای پر ازدحام و کوتاه و سرعت‌های پایین یا زیاد، امکان وقوع دارد،
باید هوشیار بود.
وی گفت: توجه به علائم راهنمایی را باید جدی گرفت زیرا این علائم برای
هشدار جهت شرایط خطرناک طراحی و در نقاط مختلف نصب شده و به راننده کمک
می‌کند که خطرات و حوادث را پیش‌بینی کند و زمان کافی برای واکنش را داشته
باشد.
عباسی توصیه کرد اگر رانندگان می‌خواهند هوشیار باشند، مواد قندی و غذایی
با مقادیر فراوان که سبب افزایش قند خون می‌شود را مصرف نکنند و مراقب
باشند که زمان مصرف شام در کیفیت خواب تاثیرگذار است.
این کارشناس راهور توضیح داد: دیر مصرف کردن شام سبب بهم خوردن خواب
می‌شود. بهتر است شام را حدود ساعت 8 شب صرف و تا ساعت 11 استراحت کرد تا
خوابی راحت داشت.
توصیه‌ی عباسی، این است که برای جلوگیری از خواب‌آلودگی انواع سبزیجات خام
به‌شکل سالاد، یا غذای تهیه شده از سبزیجات پخته، دانه‌های خوراکی و آجیل
مصرف شود.
سرپرست راهور فارس یادآور شد: باز کردن پنجره، توقف خودرو، قدم زدن و صحبت
کردن با مسافران، صرف چای یا قهوه و توقف‌های منظم در هنگام رانندگی، از
تدابیر لازم برای جلوگیری از خواب‌آلودگی است.
منبع: ایسنا