نسخه عجیب سازمان محیط زیست برای خودروسازان

صبح اقتصاد: «نام: علی محمد. نام خانوادگی : شاعری . تاریخ تولد: 1338. محل تولد: مازندران، شهرستان نکا. مدرک تحصیلی: دکترا. رشته تحصیلی: ترویج و آموزش کشاورزی. عنوان سازمانی فعلی: قائم مقام و معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست.»

حقیقت این است که اگر بخواهیم مروری داشته باشیم بر اظهارنظرهای این معاون سازمان محیط زیست می توان عنوان فرعی نیز برای ایشان در نظر بگیریم: منتقد قسم خورده صنعت خودرو! این عنوان به هیچ وجه سیاه نمائی یا بی انصافی نیست، چه آنکه اگر قرار به بی پروائی رسانه ای بود، می شد این تعبیر را نیز به کار برد: حامی خودروهای چینی!

«هفتاد درصد آلودگی کلان شهرهای کشور مربوط به خودرو و سوخت خودرو است. خودروسازان منافع ملی فدای منافع صنفی نکنند. خودروهای تولید داخل 10 سال از استانداردهای روز دنیا عقب هستند. انجمن خودروسازان به بهانه‌های مختلف و اتلاف وقت و همچنین فرافکنی قصد فدا کردن منافع ملی را به جای منافع صنفی دارد. فرافکنی‌ها و دور زدن قانون و مقررات دردی را از خودروسازان دوا نمی‌کند و ...» این جملات تنها بخشی از اظهارنظرهای یک مقام دولتی در خصوص یکی از صنایع استراتژیک کشور است. صنعتی که حیات و ادامه فعالیت 60 رشته صنعتی دیگر نیز به آن وابسته است. شاید شاعری همواره به چشم شماتت به خودروسازی ایران نگاه کند اما سهم همین صنعت آنچنان در عرصه اقتصاد کشور پررنگ و تاثیرگذار است که کشورهای غرب و پیشاپیش همه آنها، آمریکا در مرحله جدیدی از اعمال فشارهای خود، خودروسازی ایران را نیز تحریم کردند. آنها چنان خودروسازی ایران را در چرخش و رونق اقتصاد ایران مهم می دانند که آن را همسنگ پول ملی قرار داده و رای به تحریم همزمان آنها داده اند. آقای شاعری، این رویداد برای شما معنای خاصی ندارد؟ آیا لازم خودروسازان به همان اندازه که برای رفع اثر اعمال فشارهای خارجی و تحریم های اوباما تدبیر دارند، برای راضی کردن شما و شاعری های دیگر هم چاره بیندیشند؟

گناه خودروسازانی که این گونه مورد هجمه شما قرار گرفته اند این است که به هزار و یک دلیل، هنوز تمامی محصولات تولیدی خود را با استاندارد یورو 4 تطبیق نداده و به تعبیر شما با این کار باعث آلودگی محیط زیست کشور شده اند.

پرسش مشخص از شما به عنوان معاون یکی از معاونان رئیس جمهور این است که آقای شاعری، نسخه شما برای رهائی از این مشکل چیست؟ موافق هستید همه خطوط تولید خودرو در ایران متوقف شوند و درب واردات را تا حد ممکن روی خودروهای خارجی باز شود؟ چینی های بسیاری با انواع و اقسام خودروهای بی کیفیت، ذره بین به دست نقشه دنیا را بررسی می کنند تا ببینند کجا می توانند چند خودروی بنجل خود را بفروشند. بی شک هر چقدر هم چشم های آنها ریز باشد اما پیدا کردن ایران با بازاری هفتاد میلیونی و البته تشنه خودرو برای چینی ها سخت نیست. مهم ترین نکته در این خصوص اما آن است که از میان 487 هزار خودرویی که چینی ها در سال 2012 صادر شده، تنها ده درصد استانداردهای لازم برای دریافت مجوز ورود به بازار اروپا را دریافت کرده است.

از بنجل های چینی که بگذریم، محصولات با کیفیت خودروسازان جهان نیز، حتی با تصور حذف تعرفه، قیمتی بالاتر از توان خرید اقشار ضعیف و متوسط جامعه خواهند داشت. در این بخش نظر شما به این نکته جلب می کنیم که کشور به شدت از نظر تامین ارز مورد نیاز برای تامین غذا و دارو هم با مشکل مواجه است و پیچیدن نسخه احتمالی شما چندان هم ممکن نست.

در چنین شرایطی بهتر است تا به خطوط تولید خودرو در ایران باز گردیم و بدانیم چرا همه محصولات ایرانی به استانداردهای یورو 4 نرسیده اند؟ مهمترین نکته در این بخش این است که هیچ تولیدکننده ای در دنیا یافت نمی شود که به تولید محصولاتی با کیفیت و استانداردهای بالاتر تمایل نداشته باشد. خودروسازان ایرانی به عنوان صاحبان اجتماعی ترین رشته اقتصادی، از این قاعده مستثنی که نیستند، هیچ، بلکه تاکید و تمرکز بیشتری نیز بر آن دارند. اما یک پرسش دیگر؛ آقای شاعری، در شش ماه گذشته، در تهران یا شهرستان ها به پمپ بنزین رفته اید؟ اگر رفته اید که خودتان می دانید اما اگر نرفته اید، از راننده ای که خودروی شما را برای سوخت گیری می برد بپرسید که آیا تا کنون یک نازل، فقط یک نازل ویژه بنزین یورو 4 دیده است؟ قطعا پاسخ منفی است. در چنین شرایطی توجه شما را به مصوبه اسفندماه ۸۹ هیات وزیران جلب می کنیم که وزارت نفت را مکلف کرده راست ۶ ماه پیش از عرضه خودرو با استاندارد یورو۴ سوخت مورد نیاز این محصولات را تامین و در سطح کشور عرضه کند. براساس همین مصوبه و به فرض اینکه از همین امروز سوخت یورو 4 به صورت تفکیک شده در جایگاه سوخت کشور عرضه شوند، خودروسازان 6 ماه دیگر فرصت دارند تا محصولات خود را با این استانداردها به بازار عرضه کنند.

اگر در این مجال می خواهید به آمار ارائه شده از سوی وزارت نفت مبنی بر تولید 20 میلیون لیتر سوخت یورو 4 در کشور استناد کنید، باز هم در مقابل پرسشی دیگر قرار خواهید گرفت: چگونه است که این میزان سوخت یورو 4 در کشور تولید می شود اما عرضه کنندگان توان تامین نیاز «بنزین امتحانی» خطوط تولید خودرو در سایت های استانی را ندارند؟ محصولات خودروسازان ایرانی در تمامی شهرهای ایران به تعداد قابل توجه فروخته شده و مورد استفاده قرار می گیرند، وزارت نفت در چند شهر از ایران توانائی عرضه و ارائه سوخت یورو4 را دارد؟

توضیح یک نکته در این مقال ضروری است که محصولاتی که با استاندارد یورو4 تولید می شوند می توانند بنزین یورو 2 که در همه جای ایران عرضه می شود، استفاده کنند اما این امر علاوه بر زیان های فنی که به خودرو وارد می کند در فاصله زمانی کمتر از شش ماه باعث از بین رفتن کاتالیست های بکار رفته در خودرو می شود و از آن پس آلایندگی این خودرو چندین برابر حد طبیعی خواهد شد. آیا قائم مقام سازمان محیط زیست به دنبال افزایش آلایندگی هاست؟ قطعا این مباحث فنی به حوزه کاری شما ارتباط ندارد و به عنوان متولی حفاظت از محیط زیست، به وظایف سازمانی خود عمل می کنید، اما انتظار این است که نگاهی جامع تر به حوزه های مرتبط و موثر بر امور کاری خود داشته باشید.

سخن از حوزه کاری آقای شاعری به میان آمد، مرور چند نکته خالی از لطف نیست. آقای شاعری همواره خودروسازان را تهدید کرده اند که اگر محصول یورو4 تولید نکنند، خودروهای آنان شماره گذاری نمی شود. این معاون سازمان محیط زیست در جائی گفته است «نیروگاه‌هایی که مخزن گاز ندارند و از سوخت پاک استفاده نمی‌کنند باید جریمه شوند.» بد نیست مجید فدائی، روابط عمومی سازمان محیط زیست فهرستی از نیروگاه هائی که در این راستا جریمه شده اند را منتشر کند.

شاعری در جائی دیگر گفته است که «سالانه حدود 100 هزار هکتار از جنگل های کشور را  از دست داده ایم» باعث و بانی این فاجعه کدام ارگان و کیست؟ سازمان محیط زیست برای این موضوع که تمام نسل های آینده را نیز تهدید می کند، چه چاره ای اندیشیده است؟ آیا قرار است اره برقی ها دیگر پلاک نشوند؟!

این هم یکی دیگر از جملات شاعری است که گفته است «دلیل عقب بودن از برنامه پنجساله پنجم در زمینه جنگل کاری کمبود اعتبار در این زمینه است» پرسش بعدی این است که آیا سازمان محیط زیست می تواند به دلیل کمبود اعتبار از زیر بار مسئولیت های خود شانه کند و گناه از گردن خود پائین بگذارد؟ متولیان امر شما را با کدام ابزار و اهرم مجبور به انجام تمام امور محوله می کنند؟

آقای شاعری، شاعری می گوید: چشم ها را باید شست، جور دیگر باید دید.