لاریجانی: آزادی برای کشور مانند آب حیات است

 رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه فریبکاری، خیانت به کشور است، درباره ضرورت صریح و روشن صحبت کردن افراد و گروه‌ها سخن گفت.

به گزارش خبرآنلاین، علی لاریجانی در سومین نشست تخصصی تاریخ مجلس که عصر سه شنبه به همت کتابخانه، مرکز اسناد و موزه مجلس در محل ساختمان مشروطه برگزار شد افزود: زمانی برخی از افراد که در کشور از نظر سیاسی یا اقتصادی گرایش‌های چپ داشتند، اکنون در منتهی‌الیه راست حرکت می‌کنند،‌ در حالی که رجال سیاسی نباید این قدر تلوّن داشته باشد و در صورتی که نظرشان را عوض کرده‌اند، باید صراحتاً به مردم بگویند.

در ادامه مهم ترین بخش های سخنرانی رئیس مجلس به نقل از خانه ملت می آید:

پارلمان در نظام مردم‌سالاری دینی باید با نخبگان و جریان‌های دینی تقویت شود
 در برخی از کشورها مثل ایران یک پارلمان وجود دارد که لازمه‌اش آن است گروه‌های نخبگان را به نحوی به این مرکز متصل کنیم تا افکار این قشر نیز وارد جریان تصمیم‌گیری‌ها شود؛ البته اگر احزاب قوی و دارای کارکرد درست باشند، به این پروژه کمک می‌کنند.

باید پذیرفت در یک نظام مردم‌سالاری دینی، پارلمان باید از دو جهت تقویت شود که یکی تجلی افکار نخبگان است و دیگر آنکه جریان‌های دینی با آن ارتباط داشته باشند و باید این دو را با یکدیگر ممزوج کرد.

کشورهایی که خود ساختار دموکراتیک دارند، در برابر دموکراسی‌خواهی مردم منطقه مقاومت می‌کنند.

انقلاب‌های اخیر منطقه جای امیدواری دارد، زیرا مردم‌سالاری در این کشورها شکل می‌گیرد، ولی تعجب من از کشورهای غربی است که خودشان ساختار دموکراتیک دارند اما اجازه نمی‌دهند کشورهای منطقه نفس بکشند و در برابر دموکراسی‌خواهی آنها مقاومت می‌کنند.

ریشه فرازوفرودهای آزادی در فضاهای سیاسی کشور
اگر چه برخی از این مسائل طراحی کشورهای خارجی برای ما است و تردیدی نیست که به دلیل موقعیت برجسته ژئوپلتیک ایران، حواس غرب به این سمت جلب شده است، اما نباید از مشکلات درونی خودمان غفلت کنیم.

آزادی برای یک کشور مانند آب حیات است. اگر در کشوری استعدادهای مردم بخواهد شکوفا شود باید زمینه ظهور آن فراهم شود و شهید مطهری نیز با اشاره به حق طبیعی انسان‌ها معتقد است که آنها استعدادهایی دارند و در برابر آن از حقوقی برخوردار هستند و تنها زمانی می‌توانند توانایی خود را بالفعل کنند که در شرایطی آزاد زندگی کنند.

عنصر آزادی لازمه تحرک برای بالفعل شدن استعدادهای فکری است. در عدالت مسئله آزادی رشد مطرح است، در حالی که در هر دوره‌ای تعریف‌هایی درباره عدالت صورت می‌گیرد اما عدالت آن است که همه انسان‌ها در یک جامعه بتوانند استعدادهای خود را شکوفا کنند.

برای گردش نخبگان در کشور باید فضای آزاد سیاسی وجود داشته باشد
دولتی می‌تواند ادعا کند مدینه عادله به وجود آورده است که زمینه‌های بالفعل شدن استعدادها را فراهم کند و این امر ضمن آنکه در سایه آزادی رخ می‌دهد، نیازمند بسترسازی دولت برای تحقق آن است.
   
برای گردش نخبگان در کشور باید فضای آزاد سیاسی وجود داشته باشد، زیرا اگر حکومتی ساختار غیرقابل انعطافی داشته باشد، اجازه ورود به نخبگان نمی‌دهد و در واقع قبیله‌سالار است؛ هر چند اگر هم از نخبگان استفاده کند، دسته‌دوم هستند.

در برخی برهه‌ها به بهانه ایجاد امنیت، آزادی را محدود می‌کردند. پس از انقلاب نیز چنین شرایطی به وجود آمد، مثلا هر زمان نزدیک انتخابات می‌شود انواع و اقسام بداخلاقی‌ها رخ می‌دهد و افراد یکدیگر را به باد فحش و ناسزا و تهمت و افترا می‌گیرند و انتخابات را که میوه شیرین آزادی و دموکراسی است به کام مردم تلخ می‌کنند.چنین کارهایی ذهن جامعه را خسته می‌کند، زیرا اگر آزادی فکر وجود دارد، باید برای بیان تفکرات باشد و نه زیر پا گذاشتن ارزش‌ها.

آزادی برای رشد فکری است و نه حقه‌بازی
شهید مطهری معتقد بود آزادی را وقتی می‌توان محدود کرد که سایر ارزش‌ها را از توازن نیندازد. انسان‌ها وقتی به کمال می‌رسند که ارزش‌های متعدد آنها بالفعل شود. مشکلی که در برخی دوره‌های مختلف در کشور به وجود آمده این است که از آزادی به خوبی صیانت نشده و در برهه‌هایی دچار افراط و تفریط و جاروجنجال شده‌ایم. عده‌ای فکر می‌کنند با استفاده از فضای آزاد باید افکار خود را با حقه‌بازی به جامعه عرضه کنند و این آفت بزرگی است، زیرا فریبکاری خیانت به کشور است.

گروه‌ها در فضای آزاد باید به صراحت و روشنی حرف بزنند. گاهی می‌بینیم برخی افراد چنان از ولایت فقیه حرف می‌زنند و خود را طرفدار آن نشان می‌دهند که در سابقه‌شان چنین چیزی دیده نمی‌شود و با این پدیده تاکتیکی برخورد می‌کنند. نمی‌خواهم نسبتی به کسی بدهم؛ روراست بودن با مردم از همه چیز مهمتر است و در صورتی که تمایل داریم از آزادی صیانت کنیم، باید با آنها روراست باشیم.

رجال سیاسی نمی‌توانند هر روز تغییر گرایش بدهند
زمانی برخی از افراد که در کشور از نظر سیاسی یا اقتصادی گرایش‌های چپ داشتند، اکنون در منتهی‌الیه راست حرکت می‌کنند،‌ در حالی که رجال سیاسی نباید این قدر تلوّن داشته باشد و در صورتی که نظرشان را عوض کرده‌اند، باید صراحتاً به مردم بگویند.

رجال سیاسی نمی‌توانند هر روز در هاله‌ای قرار بگیرند، زیرا باعث می‌شود شرایط کشور از توازن خارج شود و در این شرایط دسته‌بندی‌ها معلوم نیست که افراد از کدام تفکر حمایت می‌کنند.

لوازم آزادی و دموکراسی آن است که افراد حرف خودشان را به درستی بزنند و در زرورق‌های دروغین نپیچند، زیرا اینها فریبکاری است هر چند شاید خودشان ندانند.

اگر بخواهیم از پارلمان و آزادی فکر در کشور صیانت کنیم، باید قبول کنیم داشتن اخلاق درست در این زمینه و رعایت حقوق دیگران لازم است، زیرا در صورت انجام چنین رفتاری می‌توانیم مدعی صیانت از حقوق مردم باشیم، چرا که زمانی که برای رسیدن به جایگاهی حاضر شویم با هر تهمتی رقیب خود را از میدان خارج کنیم، نمی‌توان چنین ادعایی داشت.

 پارلمان ایران در 32 دوره فراز و فرودهایی داشته است. در برخی دوره‌ها شاهد شکوفایی مجلس بودیم و در دوره‌هایی نیز پارلمان بی‌خاصیت یا کم‌خاصیت شده و در برخی ادوار نیز به دلیل آشفتگی‌های سیاسی در کشور نتوانسته کار قابل ملاحظه‌ای انجام دهد.

پارلمان مجموعه‌ای از وظایف را برعهده دارد که صیانت از حقوق ملت در ابعاد داخلی و خارجی مهمترین وظیفه آن است و البته در یک حکومت مطلوب همه قوا باید دارای این ویژگی باشند، اما در پارلمان حفظ حریم حقوق ملت اصلی‌ترین رکن است که در صدر مشروطیت و ادوار اول تا ششم مجلس شاهد آن هستیم.

تدوین قانون مدنی از نقاط درخشنده پارلمان ایران است
در تحلیل تاریخی پژوهشگران به این موضوع کمتر توجه شده در حالی که مواردی همچون تدوین قانون مدنی از نقاط درخشنده پارلمان ایران است که مانند آن یا نداریم یا کم داریم و اگر گاهی تکمله‌هایی به آن زده شده، نتوانسته ساختارش را عوض کند.

قانون مجازات اسلامی از نظر مبانی فقهی و حقوقی دقیق است و ملی شدن صنعت نفت به‌عنوان قانونی که اهمیت ذاتی برای کشور دارد است.

نظارت بر عملکرد قوای دیگر سومین وظیفه مهم پارلمان است.این وظیفه به وضعیت کشور از نظر دموکراسی مربوط می‌شود و هر زمان که کشور به استبداد میل کرده این وجه کمرنگ شده است.

کمیسیون‌ها، قوه مفکره نزدیک به صحن و پارلمان هستند
در برخی مسائل حرف‌های زیادی زده می‌شود اما قانون مشخصی برای آن تدوین نمی‌شود. در دوره‌های مختلف پارلمان شاهد چنین مشکلی بوده‌ایم، اما در چند دوره اخیر با تشکیل مرکز پژوهش‌های مجلس، مرکز پژوهش‌های اسلامی در قم و انتخاب مشاورانی برای کمیسیون‌ها، تلاش‌هایی برای رفع آن صورت گرفته است. هنوز چنین مشکلی وجود دارد. کمیسیون‌ها، قوه مفکره نزدیک به صحن و پارلمان هستند و لازم است عقبه تئوریک داشته باشند که بتوانند با دقیق تنظیم مواد قانونی و مشارکت با افراد نخبه کشور در جهت رفع این معضل برآیند.
   
گروه‌های مختلف نخبه‌ای در جامعه وجود دارند که پیوستگی آنها با پارلمان به دقت تعریف نشده است، در حالی که با بررسی سیر پارلمان از نظر تقنین متوجه این اشکال مهم می‌شویم. وقتی یک مدل حکومت را انتخاب می‌کنیم، باید تبعات آن را بپذیریم. مثلا اگر در کشور دموکرسی انتخاب می‌شود، از لوازم آن حضور احزاب است که اگر نباشد، دموکراسی شکل خام پیدا می‌کند و در این حالت مجلس تشکیل می‌شود اما معلوم نیست که برآیند حرکت حکومت باشد.
 

کارکرد حزب
منظور از احزاب آن گروه‌هایی نیستند که نزدیک انتخابات دور هم جمع می‌شوند، سروصدا راه می‌اندازند، اطلاعیه صادر می‌کنند و لیستی ارائه می‌دهند، زیرا چنین روندی کارکرد حزب نیست و شکل مبتذل آن است.

کارکرد حزب آن است که بتواند کادر تربیت کند، برنامه تولید کند و افراد به مرور بتوانند بالا بیایند و گردش نخبگان در کشور به صورت سیستماتیک وجود داشته باشد.